Beyin kanaması beyin içindeki atar damarlardan birinin yırtılması nedeniyle beyin içine kanama olması demektir. Kanama olduğu zaman da, esnek olmayan bir yapı olan kafatasının içinde bulunan beyin, içine dolan sıvının oluşturduğu basınç altında kalır, ezilir ve buna bağlı olarak koma gibi hayatı tehdit eden son derece ciddi durumlar ortaya çıkar.
Beyin kanaması olduğu kesin olarak nasıl anlaşılır?
Hekimin yapacağı nörolojik muayenenin sonucunda hastada kafa içi basıncı artıran bir durumun olduğu ortaya çıkacaktır. Muayene sonucunda ense sertliği, şuurda bozulma, bedenin çeşitli yerlerinde nörolojik bozuklukların bulunması ve göz dibi muayenesinde kanamanın görülmesi beyin kanaması tanısı koymaya yardımcı olur. Yapılan tomografi veya MR incelemesinde beyin içerisindeki kanama somut olarak tespit edilir. Ayrıca beyin omurilik sıvısında da kan bulunur. Beyin damarlarının anjiyografisi ile de anevrizmalar, veya diğer damar bozuklukları gösterilebilir ve kanamanın yeri tam olarak saptanır.
Beyin kanamasının tedavisi nasıl yapılır?
Tedavinin amacı hayatı kurtarmak, bulguları gidermek, kanamanın sebebini ortadan kaldırmak ve istenmeyen durumların gelişmesini önlemektir. Koma tedavisi hastanın uygun pozisyonda yatırılması, hava yolunun açık tutulması, yaşam desteği sağlanması ve kafa içi basıncının azaltılması amacıyla beyin omurilik sıvısının kafa içerisinden bir kateter yardımıyla boşaltılması olarak özetlenebilir.
Kişinin bilinci açıksa kesin yatak istirahati önerilir. Bu aşamada kafa içi basıncını artıracak her türlü etkinlikten kaçınılması gerekir. Bu da aşağıya doğru eğilmek, gerinmek, aniden pozisyon değiştirmek ve benzer şeylerdir. Dışkılama sırasında ıkınma yoluyla kafa içi basıncının artmasının önlenmesi için de dışkı yumuşatıcıları ya da laksatifler kullanılabilir.
Baş ağrısının giderilmesi için ağrı kesiciler ve gerginlik azaltıcı ilaçlar (anksiyolitikler) kullanılabiilir. Kan basıncı çok yüksekse bunu düzenlemek için uygun ilaçlar kullanılabilir. Hasta havale geçiriyorsa bunların önlenmesi için uygun ilaçlar kullanılabilir. Kan damarlarında spazm olmasını önlemek için de hekim ilaç kullanabilir. Cerrahi tedaviye genellikle ihtiyaç duyulur. Eğer hastada anevrizma (beyin damar baloncuğu) mevcutsa ya kasıktan girilen bir kateter yardımıyla hiç kafayı açmadan baloncuğun tıkanması (embolizasyon) ya da kraniotomi yoluyla kafatası açılarak yapılan anevrizma klipsleme ameliyatı uygulanır. Beyin içine oluşan büyük miktardaki kanamanın giderilmesi için de cerrahi girişim yapılması gerekebilir.
Beyin kanamaları önlenebilir mi?
Beyin kanamalarını önlemenin en etkili yolu kan basıncını kontrol altına almak ve normal sınırlar içinde tutmaktır. Bunun için verilen ilaçların düzgün kullanılması, gerekiyorsa fazla kiloların verilmesi ve düzenli olarak egzersiz yapılması önemlidir. Ayrıca tesadüfen keşfedilen anevrizmalara cerrahi tedavi uygulanabilir.